Zespół Majeeda – objawy i leczenie

Zespół Majeeda jest rzadką chorobą genetyczną. Dzieci dotknięte tą chorobą cierpią na przewlekłe nawracające wieloogniskowe zapalenie szpiku kostnego (CRMO), wrodzoną niedokrwistość dyserytropoetyczną (CDA) i dermatozę zapalną.Choroba jest bardzo rzadka i opisywana tylko w rodzinach pochodzenia bliskowschodniego (Jordania, Turcja). Rzeczywista częstość występowania szacowana jest na mniej niż 1/1 000 000 dzieci.

Choroba jest spowodowana mutacjami w genie LPIN2 na chromosomie 18p, który koduje białko zwane lipiną-2. Naukowcy uważają, że białko to może odgrywać rolę w przetwarzaniu tłuszczów (metabolizm lipidów). Jednak w przypadku zespołu Majeeda nie stwierdzono żadnych nieprawidłowości w zakresie lipidów. Lipina-2 może być również zaangażowana w kontrolowanie stanu zapalnego i podziałów komórkowych. Mutacje w genie LPIN2 zmieniają strukturę i funkcję lipiny-2. Nie jest jasne, w jaki sposób te zmiany genetyczne prowadzą do chorób kości, anemii i zapalenia skóry u osób z zespołem Majeeda.

Czy zespół Majeeda jest dziedziczny?

Zespół Majeed jest dziedziczony jako choroba autosomalna recesywna (co oznacza, że nie jest ona związana z płcią i że żadne z rodziców nie musi mieć objawów choroby). Ten rodzaj przekazywania oznacza, że aby wystąpił zespół Majeeda, dana osoba potrzebuje dwóch zmutowanych genów, jednego od matki, a drugiego od ojca. W związku z tym oboje rodzice są nosicielami (nosiciel ma tylko jedną zmutowaną kopię, ale nie jest chory), a nie pacjentami. Chociaż nosiciele zazwyczaj nie wykazują oznak i objawów choroby, u niektórych rodziców dzieci z zespołem Majeeda występuje zapalne schorzenie skóry zwane łuszczycą. U rodziców, którzy mają dziecko z zespołem Majeeda, istnieje 25% ryzyko, że kolejne dziecko będzie miało tę samą chorobę. Możliwa jest diagnostyka prenatalna.

Charakterystyka kliniczna zespołu Majeeda

Zespół Majeeda objawia się klinicznie jako ostre epizody gorączki, bólu i obrzęku stawów, które trwają kilka dni, z 1-3 atakami w miesiącu. Charakterystycznymi cechami zespołu Majeed są:

• Przewlekłe nawracające wieloogniskowe zapalenie kości i stawów
• Wrodzona niedokrwistość dyserytropoetyczna
• Zapalenie skóry
• Przewlekłe nawracające wieloogniskowe zapalenie kości i szpiku kostnego (CRMO)
• Wczesny początek
• Silny ból
• Tkliwy obrzęk wokół stawów
• Zazwyczaj dotyczy dużych stawów, ale może obejmować małe stawy

Odróżnia się od sporadycznego CRMO:

• Częstsze epizody (co najmniej raz w miesiącu)
• Trwające przez całe życie
• Remisja jest rzadka i krótkotrwała
• Skutkuje opóźnieniem wzrostu
• Częste są przykurcze.
• Wrodzona anemia dyserytropoetyczna
• Niedokrwistość mikrocytarna hipochromiczna (obniżona liczba krwinek z małymi, bladymi czerwonymi krwinkami)
• Pojawia się w pierwszym roku życia
• Waha się od łagodnej do zależnej od transfuzji
• Zapalenie skóry
• Przemijające i nie jest cechą stałą
• Neutrofilowa dermatoza przypominająca chorobę Sweeta
• Łuszczyca (może być nosicielem)
• Krostuloza dłoniowo-podeszwowa
• Krostuloza skórna
• Trądzik

Jakie są główne objawy?

Zespół Majeeda charakteryzuje się przewlekłym nawracającym wieloogniskowym zapaleniem kości i szpiku kostnego (CRMO), wrodzoną niedokrwistością dyserytropoetyczną (CDA) i dermatozą zapalną. CRMO związane z tym zespołem można odróżnić od izolowanego CRMO ze względu na wcześniejszy wiek wystąpienia (w okresie niemowlęcym), częstsze epizody, krótsze i rzadsze remisje oraz fakt, że prawdopodobnie trwa ono przez całe życie, prowadząc do opóźnienia wzrostu i/lub przykurczów stawów. CDA charakteryzuje się mikrocytozą w szpiku kostnym i obwodowym. Jej nasilenie może być różne, od łagodnej, niezauważalnej niedokrwistości do postaci zależnej od transfuzji krwi. Dermatoza zapalna ma zwykle postać zespołu Sweeta, ale może być również krostkowa.

Jakie są możliwe powikłania?

CRMO może prowadzić do powikłań, takich jak spowolnienie wzrostu i rozwój deformacji stawów zwanych przykurczami, które ograniczają ruchy niektórych stawów; niedokrwistość może powodować objawy takie jak zmęczenie, osłabienie, bladość skóry i duszność. Powikłania wrodzonej anemii dyserytropoetycznej mogą być od łagodnych do ciężkich. Ze względu na niezwykłą rzadkość występowania tego schorzenia, niewiele wiadomo na temat zmienności objawów klinicznych. W każdym razie, nasilenie objawów może być różne u różnych dzieci, co prowadzi do łagodniejszego lub cięższego obrazu klinicznego.

Jak się ją rozpoznaje?

Chorobę należy podejrzewać na podstawie obrazu klinicznego. Ostateczne rozpoznanie musi być potwierdzone przez analizę genetyczną. Diagnoza jest potwierdzona, jeśli pacjent jest nosicielem 2 mutacji, po jednej od każdego z rodziców. Analiza genetyczna może nie być dostępna w każdym ośrodku opieki zdrowotnej. Badania krwi, takie jak wskaźnik sedymentacji erytrocytów (ESR), CRP, morfologia krwi pełnej i fibrynogen są ważne podczas aktywności choroby, aby ocenić stopień zapalenia i niedokrwistości.
Badania te są okresowo powtarzane, aby ocenić, czy wyniki wróciły do normy lub są bliskie normie. Niewielka ilość krwi jest również potrzebna do analizy genetycznej.

Jakie są sposoby leczenia?

Nie ma standardowego schematu leczenia zespołu Majeeda. CRMO jest zwykle leczony, jako pierwsza linia, niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ). Ważna jest fizykoterapia, aby uniknąć zaniku mięśni i przykurczów. Jeśli CRMO nie odpowiada na NLPZ, można zastosować kortykosteroidy w celu kontroli CRMO i objawów skórnych, jednak powikłania związane z długotrwałym stosowaniem kortykosteroidów ograniczają ich stosowanie u dzieci. Ostatnio opisano dobrą odpowiedź na leki anty-IL1 u 2 spokrewnionych dzieci. CDA jest leczona transfuzją czerwonych krwinek, jeśli jest to wskazane. Leczenie trwa przez całe życie.